Bilirsiniz, çoğu âlimler derler ki: “Kur’an Bakara suresi'nde özetlenmiştir. Hatta Bakara suresi de Fatiha’da, Fatiha ise Besmele’de özetlenmiştir.” Bunu bir tarafa yazalım. Yine ayet ve hadislerde geçer ki, insanların tüm ihtiyaçlarına Kur’an’da bir çare vardır.
Bu iki hükmü birleştirdiğimizde karşımıza şu sonuç çıkar: “Her insanın tüm ihtiyaçlarına, Besmele’de bir çare vardır.” Peki bu mümkün olabilir mi? Nasıl olur da, yaratıcımızın üç isminden oluşan besmele, bir insanın hemen tüm ihtiyaçlarına cevap verebilir?
O zaman gelin, insanın en temel ihtiyaçlarına bakalım. İnsanın, hayatını sürdürebilmek için üç temel ihtiyacı vardır:
1: Kendisi için faydalı ve zararlı olacak şeyleri ayırt etmek.
2: Faydalı şeyleri istemek ve elde etmek.
3: Zararlı şeylerden çekinmek ve korunmak.
Bu üç ihtiyacı yerine getirebilen bir insan, hayatını dengeli ve sağlıklı biçimde sürdürebilir. Ve ilginç biçimde, Besmele’de anılan üç isim, tam da bu üç temel ihtiyaca karşılık gelmektedir.
1: İnsan için neyin faydalı, neyin zararlı olduğunu, ancak insanı ve tüm kâinatı yaratan Allah bilebilir tabii ki. Baştaki “Allah” ismi buna işaret eder.
2: İnsana faydalı olan şeyleri yaratan ve ona ikram eden, onu besleyip büyüten, ihtiyaçlarını karşılayan, 'Rahman'dır. Ve 'Rahman' ismine genellikle 'Rezzak' manası verilir; 'maddi-manevi her türlü rızkı veren' anlamında.
3: Korktuğu, çekindiği zararlı şeylerden insanı koruyabilecek, onları insandan uzak tutabilecek olan ise, ancak 'Rahim' olan zattır; yani onu esirgeyen ve koruyan rabbidir.
Bu durumda denilebilir ki, iyiyi-kötüyü ayırmak, iyiyi elde edip kötüden de korunmak için, Allah, Rahman ve Rahim olan zat, insana kâfi gelir. Yani insanın tüm temel ihtiyaçları için, sadece Besmele yeter.
